Niğde 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde, engelli bireylere yönelik sistematik işkence ve kötü muamele suçlamasıyla açılan 2024/457 Esas sayılı kamu davasının karar duruşması 14 Nisan 2025 tarihinde yapıldı. İzmir Barosu’nu temsilen Engelli Hakları Komisyonu üyesi Av. Suna Ağı duruşmaya katıldı.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı Niğde Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi’nde kalan 2014 doğumlu engelli çocuk Mustafa Çelik’in 22 Temmuz 2024’te yaşamını yitirmesi üzerine başlatılan soruşturmada, ölümün ilk etapta epilepsi kaynaklı komplikasyonlardan kaynaklandığı belirtilerek kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmişti. Ancak daha sonra kuruma ait kamera görüntüleri ve yapılan incelemeler neticesinde, bakım personelleri tarafından engelli çocuklara yönelik sistematik şekilde eziyet, kötü muamele, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, basit yaralama ve işkence suçlarının işlendiği tespit edilmiştir.
Soruşturmanın derinleştirilmesiyle birlikte, engelli çocuk Mustafa Çelik’in ölümünün de bu sistematik kötü muamelenin sonucu olabileceği değerlendirilmiş, 27 kurum personeli hakkında kamu davası açılmıştır.
İzmir Barosu, davada başta yaşam hakkı olmak üzere işkence yasağı, insanlık dışı ve onur kırıcı muameleye karşı koruma gibi ulusal ve uluslararası insan hakları normlarının ihlal edildiği gerekçesiyle Avukatlık Kanunu’nun 95. maddesi uyarınca müdahil olma talebinde bulunmuş; bu kapsamda baromuz adına Komisyon üyemiz duruşmada hazır bulunmuştur. Ancak İzmir Barosu’nun yanı sıra Türkiye Barolar Birliği, Adana ve Ankara Baroları ile sivil toplum kuruluşlarının tüm müdahale talepleri mahkeme tarafından reddedilmiştir.
Mahkeme tarafından verilen kararda, sanıklardan bir kısmı işkence suçundan 10 ila 12 yıl, diğerleri ise kötü muamele suçundan 7 ay ile 2 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırılmıştır. Bazı sanıklar, birden fazla mağdura karşı işledikleri suçlar nedeniyle ayrı ayrı ceza almıştır. Ayrıca, kurumda yetkin ve eğitimli personel istihdam edilmemesi, personelin denetlenmemesi ve gerekli eğitimin verilmemesi konularında ihmali bulunan tüm amirler hakkında resen soruşturma başlatılması için Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulmasına karar verilmiştir.
İzmir Barosu olarak bu davada, insan onuruna aykırı tüm eylemlerin cezasız kalmaması, yaşam hakkı ve işkence yasağının etkili biçimde korunması adına hukuki takibimizi sürdürdük. Engelli bireylerin yaşam alanlarında maruz kaldığı hak ihlallerinin üstünün örtülmesine izin vermeyeceğimizi ve benzer davaların takipçisi olacağımızı kamuoyuna saygıyla duyuruyoruz.